Zeezucht. Het woord bestaat niet, het staat niet in Van Dale, maar het klinkt bekend. Iedereen heeft er zijn gedachten bij. Het lijkt op het Duitse Sehnsucht, verlangen. Het woord kwam mij ter ore en ik besloot het te gaan fotograferen. Op de manier waarop ik als twaalfjarig jongetje ooit enthousiast was geworden voor de fotografie: met mijn oude 6×6 camera.
Wat drijft de mens naar zee? De badgast wil er afkoelen, ontspannen en naar mooie mensen loeren. De landrot mijmert er over verre verlangens, het liefst achter de horizon. De zeeman verdient zijn brood in verre havens. De dichter benoemt het onzegbare. Tijdens jarenlange wandelingen slenterde ik langs de randen van het land; van Nederland, Curaçao, België, Duitsland, Engeland, Spanje, Italië, Marokko, Scandinavië, Rusland en Japan.
Ik maak de foto’s op analoge filmpjes, met mijn oude 6×6 camera. Die houd ik scheef, waardoor er ruiten ontstaan. Het resultaat: een Zeezucht fotoboek met 126 foto’s; over de zucht van mensen naar rust en ruimte, naar avontuur en naar hun noodlot. Met een voorwoord van Hans Rooseboom, conservator Fotografie van het Rijksmuseum. Plus een tentoonstelling op de mooiste plek voor dit thema: Museum Beelden aan Zee in Scheveningen, van oktober 2007 tot en met januari 2008. Daar hangen de foto’s vier maanden in een zaal met uitzicht op zee.
Voor de tweede fase van Zeezucht verken ik de randen van een zee die al lang geen zee meer is: de Zuiderzee. Die strekt zich uit van het IJsselmeer tot en met de Waddenzee. Het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen koopt tien grote werken (formaat 100 x 100 cm). Ze komen in de Rijkscollectie. De tien aankopen plus twintig andere foto’s hangen van november 2010 tot en met maart 2011 op een tentoonstelling in het Zuiderzeemuseum.
Er verschijnt een tweede boek: Zeezucht fotocolumns, uitgegeven door d’jonge Hond, nu onderdeel van Wbooks. Daarin zijn de ruitvormige foto’s aangevuld met puntige teksten. Die gaan niet alleen over de foto’s, maar vooral over het gefotografeerde thema. Foto en observatie vormen een fotocolumn. De tentoonstelling toont foto’s en teksten: over de zeespiegelstijging en een reddingsbrigade die zichzelf redt. En over de ultieme vorm van zeezucht: smartlappen.
Interesse in het Zeezucht fotocolumns boek?
Bekijk preview (pdf) >
Neem contact op >
Tegelijk met de expositie Schilders aan Zee, van Mondriaan tot Munch toont Singer Laren 19 zeezucht-foto’s. Ze hangen in de Van den Brink galerij. De exposities vullen elkaar mooi aan. De schilderijen van de kusten van Nederland, Duitsland en Skandinavië komen van het Museum der Westküste op het Duitse waddeneiland Föhr. Ze zijn gemaakt door o.a. Jongkind, Israëls, Liebermann, Mondriaan en Munch.
De Zeezucht foto’s zijn langs dezelfde kusten genomen. Met milde ironie tonen de foto’s het gedrag van mensen aan zee. Tegenover de Zeezucht foto’s staat het beeld van de gerestaureerde Denker van Rodin. De expositie in Singer Laren loopt van 28 februari tot en met 28 mei 2012. Volgens een suppoost verlaten veel bezoekers de goed bezochte tentoonstelling met een glimlach.
Zeezucht leidt tot een documentaire over de Pier van Scheveningen. Wat is er met dit iconische bouwwerk gebeurd na de sluiting en het faillissement? Nieuwe eigenaren zorgen voor een wederopstanding. Een vrije film volgt dat proces anderhalf jaar op de voet.
De Gemeente Den Haag organiseert op 23 maart 2016 een feestelijke première aan zee, in het Zuiderstrandtheater. Theaterkoor Dario Fo opent de avond met een lied over de pier. 500 bezoekers reageren enthousiast op de film.
Zeezucht is afgesloten met de documentaire Pleasure Piers, over de opkomst en ondergang van Britse amusementspieren. Talloze pieren zijn in de loop der jaren gesneuveld, vergaan, in zee gestort. Ik maak een melancholieke reis langs twaalf pieren en film het verval van de imposante constructies.
De documentaire is op 15 september 2019 in première gegaan op het internationale filmfestival Film by the Sea in Vlissingen. Daarmee is de cirkel rond, want Zeezucht is in 2003 in Vlissingen begonnen. Tijdens opnamen daar werd een gedicht voorgelezen. Zo stuitte ik op het woord Zeezucht, een woord dat mij zestien jaar langs allerlei kusten heeft geleid.
